Een operatie in het buitenland

9 vragen over een operatie in het buitenland.

Voor een nieuwe heup naar België of je hernia laten behandelen in Spanje: het kan. Daarmee kun je lange wachtlijsten in Nederland omzeilen. En het goede nieuws is: veel kosten worden gewoon vergoed door de verzekering.

Wie komt er in aanmerking voor een operatie in het buitenland?

Wat veel patiënten niet weten, is dat je als patiënt zelf mag bepalen in welk land van de EU je behandeld wilt worden en door wie. Dit geldt voor geplande zorg, dus behandelingen of operaties die je kunt inplannen (een nieuwe heup bijvoorbeeld) en die dus niet spoedeisend zijn. Vooral België is in trek, op de voet gevolgd door Duitsland en Spanje. “Zeker voor bewoners van de grensstreek is een ziekenhuis in Duitsland of België simpelweg dichterbij en de zorg in deze buurlanden is kwalitatief even goed als bij ons”, zegt medisch socioloog Thomas Mainil die aan de Breda University of Applied Sciences onderzoek deed naar deze zogenaamde grensoverschrijdende zorg. Hij legt uit waarom deze manier van zorg verlenen op dit moment een heel goede oplossing zou kunnen zijn voor bepaalde patiënten. “In ons land zijn veel streekziekenhuizen wegbezuinigd en geclusterd in de grotere steden. Dat is in Duitsland bijvoorbeeld anders, waardoor onder meer de (ic-)beddencapaciteit daar groter is dan in Nederland. Wachtlijsten in Nederland kunnen daarom een reden zijn om naar het buitenland uit te wijken. Door corona zijn veel reguliere behandelingen in ziekenhuizen uitgesteld en die worden nu ingehaald. Deze inhaalzorg kan ook impact hebben op de wachtlijsten voor niet-spoedeisende behandelingen”. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) schat dat er nog 130.000 operaties moeten worden ingehaald. “Het zou goed zijn als we in de toekomst overgaan naar duurzame transnationale gezondheidsregio’s, waar gezondheidszorg dus niet langer gebonden is aan landsgrenzen en er voldoende zorgaanbod is voor lokale bewoners en patiënten uit de buurlanden. Op die manier wordt ook het patiëntenverkeer tussen deze landen beter en simpeler georganiseerd.

En hoe zit het met de kosten? Wie betaalt die?

Zorgverzekeraars zijn verplicht minimaal een deel van de kosten voor de zorg in het buitenland te vergoeden, als het tenminste een behandeling is die in Nederland binnen de vergoeding van de basisverzekering (of je aanvullende verzekering) valt. Cosmetische chirurgie, haartransplantaties of het laseren van ogen komen zonder medische noodzaak dus niet voor vergoeding in aanmerking. Sommige verzekeraars betalen de volledige kosten, anderen tot een maximum van wat er hier wordt vergoed. Zorgverzekeraars willen graag dat je vooraf toestemming vraagt voor een behandeling in het buitenland. Dus hoewel je recht hebt hiervoor te kiezen, moet je wel rekening houden met de voorwaarden die je verzekeraar stelt. Het is daarom slim de voorwaarden van de verschillende zorgverzekeraars goed te vergelijken.

Wat wordt er allemaal vergoed?

Elke Nederlandse zorgverzekeraar heeft een werelddekking. Dat betekend dat we overal ter wereld gedekt zijn voor ongeplande noodzakelijke medische zorg. Bij geplande medische zorg geldt dat je je in alle landen van de EU (en daarnaast ook IJsland, Liechtenstein, Noorwegen en Zwitserland) mag laten behandelen. Voorwaarde is wel dat die zorg onder de polisvoorwaarden van je verzekeringspakket valt (basisverzekering plus eventuele aanvullende verzekeringen). Je krijgt maximaal vergoed wat je in Nederland voor een behandeling zou betalen. Stel: een bepaalde ingreep kost in Nederland 800 euro, maar 1000 euro in Duitsland, dan krijg je 800 euro vergoed. Een aansluitende zorgverzekering kan dan uitkomst bieden. Zorgverzekeraars sluiten steeds vaker contracten af met ziekenhuizen in het buitenland. In veel polissen staat dat als men naar zo’n gecontracteerde aanbieder gaat, men de kosten 100 procent vergoed krijgt. De zorg wordt dan dus op dezelfde manier vergoed als in Nederland. Bovendien betaalt de verzekeraar de rekening dan rechtstreeks aan de instelling of behandelaar. Als er toestemming wordt gegeven, ontvangt men een zogenaamd S2-formulier dat afgegeven moet worden bij de buitenlandse zorgaanbieder. Met dit formulier kan het ziekenhuis, of de arts daar, de kosten van de behandeling direct declareren bij je zorgverzekering. Voor wie hulp nodig heeft bij het hele traject van zo’n buitenlandse zorgaanvraag kan een bedrijf als MedicoHelp uitkomst bieden. Marianne van Riet van MedicoHelp: “Patiënten willen graag ‘ontzorgd’ worden en zich kunnen richten op de behandeling of de operatie en niet op de rest eromheen, zoals afspraken, verzekeringskwesties, eerste contact met het ziekenhuis, zorgen dat er iemand aanwezig is voor vertaling. Wij gaan kijken waar ze snel geholpen kunnen worden en fungeren als een vast aanspreekpunt. Dit is voor de patiënt die vaak al veel heeft meegemaakt, heel prettig. Als het ziekenhuis een contract heeft met een Nederlandse zorgverzekeraar – wat vaak zo is- dan kost de patiënt het niets. Is er geen contract, dan geven wij de kosten duidelijk vooraf aan. De patiënt bekijkt dan zelf of het traject wordt voortgezet. “

Mag de zorgverzekering een behandeling in het buitenland weigeren?

Ja dat mag, maar hangt wel af van verschillende factoren zoals de voorwaarden in de polis. Ben je het niet eens met de weigering? Vraag dan om het verzoek nogmaals te beoordelen. Komen jullie er samen niet uit, dan kun je terecht bij Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen (SKGZ). Ook kun je naar de Ombudsman Zorgverzekeringen of de Geschillencommissie Zorgverzekeringen.

Wat zijn de meest voorkomende behandelingen?

Behandelingen die het vaakst over de grens plaatsvinden, zijn die voor rugproblemen, gewrichtsaandoeningen zoals een heup-, knie en schouderprothese, hart- en vaatstoornissen, zoals een ablatie en een pacemaker, oncologische aandoeningen en revalidatie in een revalidatiekliniek, zoals voor patiënten met MS, Parkinson, CVA en in sommige gevallen na een knie- of heupoperatie.

Hoe kom je erachter of een buitenlands ziekenhuis goed is?

Controleer of de kliniek een JCI-accreditatie heeft. JCI, Joint Commission International, is een internationaal accreditatieorgaan voor de gezondheidszorg. Meer info vind je op de Engelstalige website: jointcommissioninternational.org

Gaat het ook weleens mis?

Dat het mis kan gaan, bleek onlangs toen een vrouw voor een second opinion naar Duitsland ging. Ze had twee operaties ondergaan in een Nederlands ziekenhuis. Toen haar klachten aanhielden, werd ze voor een second opinion doorverwezen naar een ander Nederlands ziekenhuis. Vanwege de wachttijd week ze uit naar Duitsland. Daar werd ze in 2020 behandeld, kosten: 20.000 euro. De vrouw moet daarvan nu 19.000 euro zelf betalen omdat de verzekeraar vindt dat de arts in Duitsland meer heeft gedaan dan alleen een second opinion geven en de operatie ook in Nederland uitgevoerd had kunnen worden. De Geschillencommissie voor Zorgverzekeringen stelde de verzekeraar in het gelijk.

Wat kun je doen als je niet tevreden bent?

Als je niet tevreden bent, neem dan contact op met het NCP (Nationaal Contactpunt van dat land) Dat NCP heeft informatie hoe je het geschil met ziekenhuis of arts kunt oplossen. En hoe je een klacht kunt indienen.

Waar kun je terecht met vragen over zorg in het buitenland?

Op CBHC.nl, dat is de website van het Nationaal Contactpunt voor grensoverschrijdende zorg van het CAK, worden alle vragen behandeld. Elk EU-land heeft zo’n nationaal Contactpunt voor grensoverschrijdende gezondheidszorg. Op de website staat een lijst met de nationale contactpunten in andere EU-landen. Informatie is ook te vinden op de website van de verschillende zorgverzekeraars. En op zorginzicht.nl, de website van Zorginstituut Nederland.

Bronvermelding:Margriet Extra Gezond Leven

Nationaal contactpunt grensoverschrijdende zorg (CAK), Zorgwijzer, Handleiding voor patiënten van de Europese commissie, Nederlands Zorginstituut, Consumentenbond, MedicoHelp, Telegraaf.