+31 (0)317 619621
In onderstaand artikel, gepubliceerd door RTL Nieuws, is te lezen wat het effect van corona en de druk op de zorg heeft gehad op oa. geplande operaties in Nederland. Het blijkt dat de staar-, heup– en knieoperaties in de coronajaren het vaakst werden uitgesteld. De wachtlijst wordt niet korter maar het effect van levenskwaliteit voor mensen die te maken krijgen met uitgestelde zorg is voelbaar.
“Er zijn operaties met een heel groot en heel klein gezondheidseffect. Een staar-, heup-, of knieoperatie geeft bijvoorbeeld een groot effect, maar de correctie van een hangend ooglid of verwijdering van een goedaardige moedervlek weinig effect.”
Wilt u zelf actie ondernemen om uw operatie te bespoedigen? Dan helpen wij u graag verder en begeleiden u in het gehele traject van uw planbare operatie in het buitenland op korte termijn. Neem contact met ons op om vrijblijvend de mogelijkheden voor uw medische situatie te bespreken.
RIVM: 305.000 operaties uitgesteld door corona, enorme gezondheidsschade
De coronapandemie heeft ervoor gezorgd dat de druk op de zorg enorm toenam, met grote gevolgen voor mensen die wachtten op een operatie. Uit een nieuw rapport van het RIVM blijkt dat maar liefst 305.000 operaties zijn uitgesteld of niet zijn doorgegaan. Daardoor zouden in totaal 320.000 gezonde levensjaren verloren zijn gegaan.
Ziekenhuizen in Nederland doen elk jaar ongeveer 900.000 operaties die in te plannen zijn, de zogeheten planbare operaties. Dit zijn operaties die medisch gezien langer dan een maand kunnen wachten zonder gevolgen voor de behandeling.
Grote druk
De coronapandemie gooide alleen roet in het eten. De zorg kwam onder grote druk te staan en ziekenhuizen gaven voorrang aan coronapatiënten. Dit ging ten koste van onder meer planbare operaties. Het RIVM heeft berekend dat in 2020 en 2021 in totaal 305.000 operaties zijn uitgesteld door corona.
Een voorbeeld daarvan is baby Roos. Ze had last van hoge koorts, dubbele oorontstekingen, keelontstekingen en het RS-virus. Ze zou in september 2021 een eerste operatie ondergaan, maar die werd vanwege corona meerdere keren uitgesteld.
“De wachttijd was heel vervelend”, zegt haar moeder Lotte daar nu over. “We moesten drie maanden aangesloten antibiotica gebruiken omdat ze zo ziek was.”
Roos kon uiteindelijk op 16 december geopereerd worden. “Dat was heel fijn, want daarna was ze een paar maanden niet ziek.” Sinds april gaat het weer slechter met Roos. Haar moeder hoopt dan ook niet dat er een nieuwe coronagolf komt, want Roos heeft de zorg hard nodig. Maar of Lotte kan niet zeggen dat ze er vertrouwen in heeft dat het ook echt niet gebeurt. “Ik ben er wel bang voor.”
De staar-, heup- en knieoperaties werden in de coronajaren het vaakst uitgesteld. Het RIVM denkt dat het totale gezondheidsverlies waarschijnlijk nog groter is omdat niet alle vormen van zorg zijn meegeteld, zoals uitgestelde diagnoses en zorg op poliklinieken.
Ook meldt het instituut dat het totaal aantal uitgestelde operaties tot eind 2021 in feite hoger ligt. Een deel van de uitgestelde operaties is gedurende de twee coronajaren al ingehaald. Spoedoperaties, zoals dringende operaties bij kankerpatiënten en na verkeersongevallen, zijn in het onderzoek niet meegeteld.
Effect op gezondheid
In het rapport is ook gekeken naar het effect van de uitgestelde operaties op de gezondheid van mensen. In totaal zouden 320.000 levensjaren in goede gezondheid verloren zijn gegaan. Maar wat betekent dat precies?
Het begint ermee dat als de pandemie er niet was geweest en de ingrepen volgens plan waren uitgevoerd, deze mensen meer gezonde levensjaren gehad. “Heel veel mensen hebben een stukje kwaliteit van leven verloren”, zegt hoofdonderzoeker Ardine de Wit van het RIVM. “Een uitgestelde operatie kan betekenen dat je een langere periode in niet optimale gezondheid doorbrengt. Als je wacht op een operatie, is je gezondheid minder goed dan dat je geopereerd zou zijn. Alles bij elkaar opgeteld komen we op deze schatting uit.”
Het verlies van 320.000 gezonde levensjaren staat dus niet gelijk aan het aantal patiënten dat moest wachten op een operatie. “Het gaat in totaal om veel meer patiënten”, zegt De Wit. “We kunnen alleen niet exact zeggen hoeveel. Bij elkaar hebben honderdduizenden mensen te maken gekregen met uitstel of zelfs afstel van operaties.”
‘Meer gezondheidsschade dan verwacht’
Volgens De Wit is die gezondheid bijna zo goed als verloren. “Het kan misschien nog een klein beetje worden ingehaald als we de komende tijd inhaalzorg doen, maar we denken dat het grotendeels weg is. Er komen namelijk telkens nieuwe patiënten bij die ook weer op de wachtlijst belanden dus we kunnen de achterstand eigenlijk niet meer inlopen.”
Had het RIVM verwacht dat het uitstellen van geplande operaties zoveel gezondheidsschade zou opleveren? Nee, zegt De Wit. “Het blijkt toch een hoger getal te zijn.”
Volgende crisis
In het rapport zijn ook aanbevelingen gedaan hoe de planbare ziekenhuiszorg bij een volgende crisis er minder last van heeft. “We moeten opnieuw in de grote groep planbare operaties gaan kijken wat belangrijker is dan iets anders”, zegt De Wit. “Er zijn operaties met een heel groot en heel klein gezondheidseffect. Een staar-, heup-, of knieoperatie geeft bijvoorbeeld een groot effect, maar de correctie van een hangend ooglid of verwijdering van een goedaardige moedervlek weinig effect.”
Ook zou het goed zijn om af te spreken onder welke voorwaarden privéklinieken of buitenlandse ziekenhuizen zorg kunnen overnemen.
Reactie Ernst Kuipers
“Dit laat zien hoe groot de impact is geweest van het uitstellen van vooral operatieve zorg”, zegt zorgminister Ernst Kuipers als reactie op het RIVM-rapport. Hij wil dit in de toekomst te allen tijde voorkomen. Maar hoe? Allereerst moeten zoveel mogelijk mensen een boosterprik hebben gehad. “Daarmee voorkom je in belangrijke mate dat mensen ernstig ziek worden en ziekenhuishulp nodig hebben.”
Daarnaast is het belangrijk om ervoor te zorgen dat covidpatiënten en patiënten met andere aandoeningen op de goede plek worden opgenomen. “Dan kan je bijvoorbeeld denken aan het thuis opvangen van covidpatiënten met zuurstof. In de eerste golf gebeurde dat totaal nog niet, maar langzaamaan steeds vaker.”
De minister onderneemt ook actie om de enorme wachtlijsten tegen te gaan. “Het gaat daarbij vooral om de gezamenlijke rol van ziekenhuizen en verzekeraars”, benadrukt hij. “Ik heb ziekenhuizen gevraagd om de komende maanden iedereen op een wachtlijst te bellen en uitleg te geven. En als ze niet op tijd geholpen kunnen worden, aan te bieden dat de zorgverzekeraar kan bemiddelen. De verzekeraars zijn daartoe bereid.”
Volgende crisis
In het rapport zijn ook aanbevelingen gedaan hoe de planbare ziekenhuiszorg bij een volgende crisis er minder last van heeft. “We moeten opnieuw in de grote groep planbare operaties gaan kijken wat belangrijker is dan iets anders”, zegt De Wit. “Er zijn operaties met een heel groot en heel klein gezondheidseffect. Een staar-, heup-, of knieoperatie geeft bijvoorbeeld een groot effect, maar de correctie van een hangend ooglid of verwijdering van een goedaardige moedervlek weinig effect.”
Ook zou het goed zijn om af te spreken onder welke voorwaarden privéklinieken of buitenlandse ziekenhuizen zorg kunnen overnemen.
Bronvermelding: RTL nieuws